aantal instant
payments in 2019

2.809.212

0,0%

avond & nachtelijke overboekingen 2018

gemiddeld bedrag per
IP in 2019

€ 1.041,46

739.291 (26%)

avond & nachtelijke overboekingen 2019

In 2019 voltrok zich in relatieve stilte een grote revolutie in de betaalwereld: Instant Payments. Veel overboekingen tussen verschillende banken worden nu binnen vijf seconden verwerkt. Ook ‘s avonds, in het weekend en op feestdagen. We spreken collega Alexander Vinke die als Lead Product Owner Payments nauw betrokken was bij de introductie.

Eigenlijk best vreemd dat Instant Payments nog niet eerder mogelijk was toch?

Alexander: “De roep om deze flitsbetalingen klonk natuurlijk al veel langer. Binnen Knab monitoren we de wensen van onze klanten en deze stond al een tijdje bovenaan de lijst. 

Het werd ook steeds moeilijker om uit te leggen waarom een overboeking die op vrijdagmiddag werd gedaan, pas maandag op de andere rekening stond. Dat kwam vooral doordat de techniek nog niet bestond. Bovendien moesten zoveel mogelijk banken meedoen".

Wat gebeurt er nu achter de schermen als de klant een overboeking doet?

Een overboeking bestaat uit allemaal verschillende stapjes - via verschillende systemen - die elkaar razendsnel opvolgen. De klant verstuurt de opdracht via de Knab App. Onze systemen controleren of er voldoende saldo is en of de ontvangende bank instant payments kan ontvangen en op dat moment online is. Daarna wordt de betaling verstuurd en moet de ontvangende bank deze verwerken. Dat alles dus in 5 seconden. Al je systemen moeten die snelheid - en de grote volumes aan betalingen - dus wel aankunnen. Dag en nacht, doordeweeks en in het weekend.

Beschrijf het moment eens dat de eerste overboeking 'instant' verstuurd werd.

Hoe komt het dat het nu dan toch is gelukt?

Een aantal jaar geleden heeft een groot aantal Nederlandse banken gezamenlijk de ambitie uitgesproken om het gewoon te gaan regelen. Sinds 2017 heeft ook Knab zich daarbij aangesloten. Op 19 februari 2019 hadden we de eerste mijlpaal bereikt: de eerste overboeking tussen twee banken werd ‘instant’ verstuurd. Binnen vijf seconden dus! In de zomer van 2019 was het hele project afgerond. Op dit moment bankiert 95% van de Nederlanders bij een bank die Instant Payments aanbiedt.

Na die lange periode van voorbereiding kwam de uitgebreide testfase. Dat ging echt stap voor stap. Op 19 februari deden we één Instant Payments-transactie naar elke bank die was aangesloten. 

We zaten letterlijk met de andere bank aan de telefoon om te checken of de betaling binnenkwam. Dat was wel echt een mooi moment. Daarna hebben we de volumes in kleine stapjes opgeschroefd. Aan het einde van het jaar liep dat aantal op richting de 3 miljoen. Goede samenwerking tussen banken was hierbij cruciaal. Ik heb aardig wat interbancaire projecten meegemaakt, maar hoe we dit gezamenlijk voor elkaar hebben gekregen is echt bijzonder.

Welke impact heeft Instant Payments op de dagelijkse werkzaamheden?

Voorheen verstuurde je als bank op vrijdag om 17.00 uur de laatste batch betalingen en kon je weekend gaan vieren. Nu ben je in feite 24/7 open. Daardoor moesten we bijvoorbeeld nadenken of we de openingstijden van onze Servicedesk moesten aanpassen. Dat bleek gelukkig niet nodig, want die zijn al ruim (elke dag van 08.00 tot 22.00 uur). Maar bepaalde processen zoals fraudemonitoring moet je real time doen. Daarnaast moeten er altijd mensen stand-by staan voor als de techniek hapert of wanneer er iets aan de hand is met de transactie zelf. Het heeft dus zeker impact.

Werp eens een blik op de toekomst; welke innovaties in de betaalwereld kunnen we op korte en lange termijn verwachten?

De komende tijd gaan we Instant Payments ook mogelijk maken naar Europese banken. Verder heeft mobiel betalen voor Knab dit jaar topprioriteit.

De ontwikkelingen in het betalingsverkeer gaan hard. Nieuwe technologieën hebben de afgelopen jaren tot veel betaalinnovaties geleid. Die ontwikkeling zal nog wel even doorgaan. Betalingen verdwijnen steeds meer naar de achtergrond. Neem nou Uber. Aan het eind van de rit stap je de taxi uit en – zonder dat je iets hoeft te doen – heb je betaald. In de VS zijn er al steeds meer supermarkten waar je je portemonnee niet meer uit je broekzak hoeft te halen. Je loopt gewoon met je spullen de supermarkt uit en je hebt betaald zonder dat je het doorhebt. 

De technologie gaat ook invloed hebben op bezit. Op lange termijn vermoed ik dat ‘pay per use’ een enorme opmars gaat maken. Dat je dus geen dure wasmachine meer koopt, maar dat er na elke wasbeurt automatisch een klein bedrag van je rekening wordt afgeschreven.